Şafi Mezhebi Hakkında Genel Bilgiler

Şüphe yok ki Şafi mezhebi hakkında bilgi vermek İmam ı Şafi’den bahsetmekle mümkün olmaktadır. Şimdi hem İmam ı Şafi hakkında, hemde Şafi mezhebi hakkında bilgiler verelim. İmam Şafi’ye nispetle anılan Şafi mezhebi, Hanefi mezhebinden sonra en fazla tabi olunan fıkıh mezhebidir. Şafii mezhebinin kurucusu olan İmamı Şafii Hicri 150/767 yılında Gazze’de doğmuştur. Daha çok küçük yaşta babasını kaybeden İmam Şafii hazretleri zamanının değişik ilim merkezlerinde en iyi şekilde tahsil görmüştür. Rey ekolünün karşısında hadis ekolünün temsilcisi olan İmam Şafii hazretleri, İmam Malik, Ahmed b. Hanbel ve İmam Muhammed gibi birçok diğer mezhep imamlarıyla da görüştü ve onlardan istifade etme imkanı bulmuştur. İmam Şafii ilk başta Bağdat’ta İslami fıkıh konularında ilk görüşlerini ortaya koymuştur ve bu görüşler Şafi mezhebinde imamın eski görüşlerini ifade etmek için “eski mezhep” diye anılmıştır. Sonra Hicri 200 yılında Mısır’a göç eden İmam Şafiburada sonraları “yeni mezhep” diye anılacak görüşlerini ortaya koymuştur. İmamın bu eski ve yeni görüşlerinin ayrılması imamın ilminin zirveye çıktıktan sonra vermiş olduğu fetvaları ifade etmektedir.

İmam Şafi ilk olarak fıkıh usulüne dair görüşlerini içeren er-Risale isimli eserini kaleme alarak fıkıhtaki usulünü ortaya koymuştur. İmam Şafii’nin el-Hucce adlı eseri eski mezhebine ait görüşlerini, el-Ümm ise yeni mezhebine ait görüşlerini içermektedir. İmam Şafii Hicri 204 yılında Mısır’da vefat etmiş ve orada Karafe denilen yere defnedilmiştir.

Şafi Mezhebinin İlmi Yaklaşımı

Şafi mezhebi hadis ve kıyasa meselelerin çözümünde büyük önem vermiştir. Şafii mezhebinde sahabe sözünün de önemli bir yeri bulunmaktadır. Başka bir delilin bulunmadığı yerde sahabe sözü de Şafii mezhebinde delil olarak kabul edilmiştir.Şafii mezhebinin çoğalmasında Eyyubiler’in ve yargıçların dört mezhebe göre atanmasını emretmekle beraber Şafii mezhebine daha fazla değer veren Memluk sultanı Baybars’ın büyük katkıları olmuştur.

Hanefi mezhebinden sonra en çok tabi olunan Şafii mezhebi Mısır, Irak, Endonezya adaları, Suriye, Ürdün başta olmak üzere zamanımızda Anadolu’nun doğusu, Kafkasya, Azerbaycan, Hindistan, Filistin, Seylan ve Malaya Müslümanlarının çoğunluğunu teşkil etmektedir.